گردوغبار چگونه جیب كشاورزان خوزستان را خالی می كند؟
خسارت های اقتصادی گردوغبار در مزارع خوزستان
به گزارش این با من، طوفان های گردوغبار که از مناطق خشک و بیابانی برخاسته اند، سال هاست زندگی مردم و طبیعت را در قسمتهایی از ایران تحت تاثیر قرار داده اند. این پدیده که با وزش باد ذرات ریز را به هوا می برد، بخصوص در مناطقی مثل خوزستان به مشکلی جدی تبدیل گشته و کشاورزی را تهدید می کند.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، خشکسالی و بیابان زایی همچون بحران هایی هستند که زمینهای کشاورزی، مراتع و جنگلها را در خیلی از کشورها به خطر انداخته اند. این مشکلات با فرسایش خاک همراه شده و وقتی باد می وزد، ذرات ریز خاک به صورت گردوغبار به مناطق دیگر هدایت می شوند. در خاورمیانه که بخش بزرگی از آن خشک و نیمه خشک است، این مساله شدت بیشتری دارد. پیش بینی ها نشان میدهد که تا سال ۲۰۵۰ دمای هوا در این منطقه بیشتر می شود و بارش کمتری خواهیم داشت. این یعنی خشکی بیشتر و گردوغبار شدیدتر. در ایران هم که بالاتر از ۳۰ درصد مساحتش خشک و نیمه خشک است، این طوفان ها خصوصاً در جنوب غرب و استان خوزستان سال هاست دیده می شوند و زندگی مردم را مختل کرده اند. این پدیده نه فقط به طبیعت صدمه می زند، بلکه کشاورزی را هم با چالش هایی جدی روبه رو کرده است.
گردوغبار فقط یک مشکل زیست محیطی نیست؛ چونکه تأثیرش روی زندگی مردم و اقتصاد هم قابل توجه است. در خوزستان، که یکی از کانون های اصلی این طوفان هاست، تعداد روزهایی که گردوغبار هوا را پر می کند، در سالیان اخیر بیشتر شده و گاهی یک سوم سال را در بر می گیرد. این وضعیت کشاورزان را نگران کرده، چون هم محصولاتشان صدمه می بیند و هم سرمایه گذاری در این بخش با تردید روبه رو شده است. گردوغبار با نشستن روی برگ گیاهان یا تغییر کیفیت خاک، رشد آنها را کم می کند و گاهی حتی سبب مرگ گیاه می شود. به همین دلیل، بررسی این مساله مهمست تا بتوان راهی برای کاهش خسارت ها پیدا کرد و به مردم و طبیعت کمک کرد.
سعید یزدانی، استاد گروه اقتصاد کشاورزی در دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، به همراه سه همکار دیگر از همین دانشگاه، پژوهشی را انجام داده اند که به بررسی تأثیرات اقتصادی این طوفان ها روی کشاورزی پرداخته است. آنها در این کار تلاش کردند تا ببینند گردوغبار چه اثراتی روی محصولات کشاورزی خوزستان دارد و این خسارت ها چقدر هزینه برمی دارد. این پژوهش با نگاهی ساده و کاربردی، بدنبال راه هایی برای درک بهتر این مشکل و کمک به کشاورزان بوده است.
برای این مطالعه، محققان به خوزستان رفتند و از کشاورزان اطلاعات جمع کردند. آنها پرسشنامه هایی را بین ۳۷۲ کشاورز که درآمد مستقل داشتند، پخش کردند. آنها سپس و پس از جمع آوری اطلاعات، با مدلهای ریاضی میزان خسارت را تخمین زدند. پژوهشگران از کشاورزان پرسیدند که حاضرند چقدر پول بدهند تا این مشکل کم شود و از این طریق، هزینه های ناشی از گردوغبار را محاسبه کردند.
نتایج نشان داد که گردوغبار به محصولات مختلف صدمه متفاوتی می زند. مثلا کشاورزان برای محصولات جالیزی مثل خیار و هندوانه حاضر بودند ماهانه حدود ۶۱۶ هزار ریال بپردازند تا خسارت کمتر شود، در صورتیکه برای محصولات باغی مثل میوه ها این عدد به ۳۳۰ هزار ریال می رسید. دیگر محصولات مثل سبزیجات، غلات، حبوبات و علوفه هم بین این دو مقدار بودند.
در کل، خسارت سالانه برای هر کشاورز بسته به نوع محصول بین ۴ تا ۷ میلیون ریال برآورد شد و برای کل استان، این رقم به حدود ۱۴۰۰ میلیاردریال رسید.
این پژوهش همین طور مشخص کرد که گردوغبار در مجموع ۱.۲ درصد از ارزش تولید کشاورزی خوزستان را نابود می کند، که عدد قابل تاملی است. این نشان میدهد که برای روبرو شدن با مشکل فوق، باید برنامه های جدی هم در داخل کشور و هم در سطح بین المللی اجرا شود. چون گردوغبار فقط یک مساله محلی نیست و ریشه هایش به شرایط اقلیمی منطقه برمی گردد.
البته این اعداد و ارقام فقط قسمتی از داستان را نشان می دهند. گردوغبار نه فقط به محصولات صدمه می زند، بلکه کیفیت آنها را هم پایین می آورد و گاهی کار در مزرعه را نا ممکن می کند. بررسی ها نشان داده اند که هرچه روزهای گردوغباری بیشتر می شود، عملکرد محصولات کمتر می شود، ولی این تاثیر برای همه محصولات یکسان نیست. مثلا برای گوجه فرنگی و خیار تأثیرش واضح تر بود، اما برای بسیاری از محصولات دیگر چندان مشخص نبود. به همین دلیل، پژوهشگران از نظرات کشاورزان هم استفاده کردند تا تصویر کامل تری از خسارت ها به دست بیاورند. این کار به درک بهتر این مساله کمک می نماید که چرا باید برای حل این مشکل اقدام نمود.
اهمیت این یافته ها در آنست که می توانند به تصمیم گیری های بزرگ تر کمک کنند. مثلا دولت می تواند از این اطلاعات برای جبران خسارت کشاورزان یا طراحی پروژه هایی برای کنترل گردوغبار استفاده نماید.
همچنین چون این طوفان ها از کشورهای دیگر هم می آیند، می توان از این اعداد به عنوان مبنایی برای درخواست غرامت بین المللی بهره برد.
در مجموع این پژوهش که نتایج آنرا فصلنامه «تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران» وابسته به دانشگاه تهران منتشر نموده است، نشان از آن دارند که گردوغبار یک ریسک جدی است و باید مثل سایر خطرات طبیعی مدیریت شود.
منبع: inbaman.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۸ بعلاوه ۴