رونمایی از جلد نخست دانشنامه ی حقوق ایران با حضور وزیر علوم
این با من: جلد نخست «دانشنامه‌ی حقوق ایران» در مراسمی با حضور تعدادی از اساتید حقوق و وزیر علوم اجرا شد.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، آیین رونمایی جلد نخست «دانشنامه‌ی حقوق ایران»، عصر یک شنبه ۲۵ شهریور در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی انجام شد.
«کاظم موسوی بجنوردی» رییس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی طی سخنانی در شروع این مراسم، اظهار داشت: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی مؤسسه ای علمی-پژوهشی است که در اسفند ۱۳۶۲ بمنظور تدوین و انتشار دانشنامه های عمومی و تخصصی و کتب مرجع در ابعاد مختلف معارف بشری، خصوصاً فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی، بنیاد نهاده شد.
وی افزود: این مرکز علاوه‌ی بر دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه های دیگری را مانند دانشنامه‌ی ایران، دانشنامه‌ی فرهنگ مردم ایران، و دانشنامه‌ی تهران بزرگ را منتشر نموده است.
موسوی بجنوردی اضافه کرد: با افزایش تجربه‌ی مرکز در امر دانشنامه نگاری و لزوم تدوین دانشنامه‌ی مستقل برای حقوق ایران، به پیشنهاد این جانب، اندیشه‌ی تهیه‌ی دانشنامه‌ی حقوق ایران برمبنای حقوق نوشته‌ی کشور در کنار سایر آثار مرکز قوت گرفت و انجام این مسئولیت فرهنگی بر عهده‌ی فقیه و حقوق دان نام آشنای کشور، دوست دیرینم، آیت الله دکتر محقق داماد، استاد دانشکده‌ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی، رییس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم و البته مدیر بخش حقوق مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی محول شد. کاری که اولین تجربه‌ی دانشنامه نگاری حقوقی در ایران با معیارهای شناخته شده‌ی جهانی است.
رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اظهار داشت: بااینکه تا پیش از این، آثار سترگی از حقوق دان های نامی و بزرگ کشور تحت عناوین دانشنامه یا دائرةالمعارف حقوقی انتشار یافته بود، اما هیچگاه خصوصیات یک دانشنامه‌ی استاندارد در سطح جهانی مانند دائرةالمعارف بزرگ اسلامی را نداشت. به این جهت، جای خالی چنین دانشنامه ای با هدف تمرکز بر حقوق نوشته‌ی ایرانی از شروع قانون گذاری تا کنون مشهود بود. درنتیجه بنا شد در هر مدخل، مجموعه ای کامل از اطلاعات تاریخی و علمی و عملی به گونه ای مستند به خواننده ارائه شود؛ بطوریکه هم نیازهای علمی خواننده را مرتفع سازد و هم مجموعه ای از منابع معتبر در اختیار او قرار گیرد.
وی با اعلان اینکه بدیهی است همیشه تجربه‌ی اول نگارش چنین دانشنامه هایی بدون کم وکاست نخواهد بود، اظهار داشت: امید است با نقدها و راهنمایی هایی که استادان و علاقه مندان به حقوق ایران ابراز می کنند، مجلدات بعدی این دانشنامه غنی تر و پربارتر تدوین، و در اختیار جامعه‌ی حقوقی کشور قرار گیرد.
در ادامه، «مصطفی محقق داماد» سرپرست علمی دانشنامه‌ی حقوق ایران نیز اظهار داشت: در عصر مشروطه مستشارالدوله رساله‌ی «یک کلمه» را نوشت و گفت مشکل جامعه‌ی ما یک کلمه است و آن «قانون» است برای اینکه در آن دوره بی قانونی مایه‌ی بدبختی بود و خواست ملت عدالت خانه و مجلس. اما پیش از قانون، مسئله‌ی «حق» مهمست چون جامعه‌ی ما تا قبل از آن حق مدار نبود و دولت برای ملت حق قائل نبود. برای اینکه بشر از آن جهت که بشر است حق دارد و ما خدایی را می پرستیم که برای بندگانش حق قائل است.
استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی اضافه کرد: اما باید بر آنان که دانشکده‌ی حقوق را چنین نام نهادند و نه دانشکده‌ی قانون آفرین گفت. و این در حالیست که کلیة القانون نام دانشکده های مشابه در کشورهای عربی است. اگر پیش از تقنین فرهنگ حق شناسی و حق مداری را رواج می دادیم و در دانشکده ها مردم را با این فرهنگ آشنا می کردند و دولت ها برای مردم قائل حق بودند، اتفاق دیگری می افتاد.
مدیر بخش حقوق مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ابراز کرد: مرحوم جعفری لنگرودی قبل تر در این حوزه کارهای دانشنامه نگاری کرده بود، اما آنچه جایش خالی بود نگارش دانشنامه‌ی حقوق به شیوه مدرن بود. آنان که به شیوه‌ی دانشنامه نویسی آگاه باشند زیاد نبودند اما این را موهبت الهی می دانم که در فرصت کوتاهی عالی ترین حقوق دانان کشور قبول زحمت کردند و دانشنامه حقوق ایران به زیور طبع آراسته شد.
سپس «ابراهیم بیگ زاده» استاد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی نیز در این مراسم اظهار داشت: آنچه «دانشنامه‌ی حقوق ایران» را از نظر محتوایی بی بدیل کرده است آنست که اولاً این دانشنامه به موضوعی خاص یعنی علم حقوق با تمرکز بر حقوق نوشته‌ی ایرانی از شروع قانون گذاری در این کشور تا حالا توجه کرده است، بدون آنکه از سایر شاخه های جهان وسیع و گسترده این علم غافل بماند.
این مؤلف دانشنامه‌ی حقوق ایران افزود: ثانیاً مداخل این اثر از نظر علمی بسیار با ارزش و مستند هستند و این نشان از آن دارد که این مداخل جملگی توسط استادان و صاحب نظران و اندیشمندان متخصص در مداخل مورد نظر تحت زعامت علمی دکتر سیدمصطفی محقق داماد و نظارت شورای علمی دانشنامه‌ی حقوق ایران به رشته‌ی تحریر درآمدند، ضمن آنکه استفاده از ویراستاران زبده، مدیر اجرائی متبحر و متخصصان کتاب و کتابخانه و مدارک و اسناد به ارزش علمی و شیوایی و رسا بودن این اثر افزوده است. بدین سبب این اثر نه فقط به لحاظ علمی بلکه به لحاظ شیوایی قلم و زیبایی ظاهرش نیز جذاب می نماید.
«نسرین مَهرا» استاد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی نیز در سخنانی اظهار داشت: دانشنامه می تواند با بهره گیری از منابع دست اول، منبعی مفید برای پژوهش و دانش کارآمد و کاربردی باشد تا هم مرجعی استاندارد باشد و هم به ارتقای دانش حقوقی در ایران یاری رساند. انتشار دانشنامه‌ی حقوق ایران حرکتی جسورانه، وطن پرستانه و ماندگار است که با چنین ابتکار بهادار ای می تواند افریننده‌ی منبعی جوشان برای حقوق حال و آینده باشد.
آخرین سخنران این مجلس، «حسین سیمایی صراف» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بود که اظهار داشت: این دانشنامه اولین دانشنامه‌ی تخصصی حقوق است که با استاندارد دانشنامه نویسی تدوین شده است و اطلاعات حقوقی ذی قیمتی دارد.
این استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی دانشنامه نویسی را یک فعالیت علمی مهم دانست که در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
وزیر علوم اظهار داشت: هیچ مقاله‌ی پژوهشی نمی تواند مانند مدخل یک دانشنامه حق مطلب را درباب یک موضوع ادا کند به همین دلیل من به دانشجویان پیشنهاد می کنم که کار پژوهشی را با مراجعه به دانشنامه ها شروع کنند.
او هم چنین اظهار داشت: مدخل نویسی دانشنامه یک کار مهم پژوهشی است که باید در آیین نامه‌ی ارتقای اعضاء هیأت علمی وارد شود.
این مؤلف دانشنامه‌ی حقوق ایران مدخل نویسی را نیازمند احاطه‌ی کامل بر موضوعات و نظریات دانست و اظهار داشت: باتوجه به تغییراتی که در اثر زمان در مباحث حقوقی رخ می دهد باید دانشنامه ها به سرعت چاپ و یا برخی مدخل ها بروزرسانی شوند.
سیمایی در آخر تاکیدع کرد: پیشنهاد می کنم در مجلدهای بعدی دانشنامه‌ی حقوق ایران، مدخل هایی هم به بزرگان و مشاهیر حقوق کشورمان اختصاص پیدا کند.
در بخش های دیگر این برنامه، گفتارهای تصویری «سیدحسین صفایی»، «حمید گوینده» و «رحیم نوبهار»، اعضاء شورای علمی دانشنامه‌ی حقوق ایران پخش گردید.
در پایان از جلد نخست «دانشنامه‌ی حقوق ایران» رونمایی به عمل آمد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب