گزارش این با من؛
نسل جدید از ۱۶ آذر چه می داند
این با من: با گذشت 70 سال از 16 آذر تاریخی که نقطه عطف جنبش دانشجویی در ایران به شمار می آید، حالا نسل جدید ورودی به دانشگاهها تشنه دانستن فلسفه چرایی روز دانشجو است.
به گزارش این با من به نقل از مهر، حالا بیش از نیم قرن است که از با اهمیت ترین خاطره به یاد ماندنی جنبش دانشجویی می گذرد، خاطره ای که با شهادت سه دانشجوی دانشگاه تهران در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ و در اعتراض به ورود نیکسون معاون وقت رییس جمهور آمریکا به ایران رقم خورد.
«۱۶ آذر» آن سال با شهادت احمد قندچی، آذر (مهدی) شریعت رضوی و مصطفی بزرگ نیا به نقطه عطف تاریخ جنش دانشجویی و استکبارستیزی در ایران بدل شد و از آن روز توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور به عنوان روز دانشجو نامیده شد که تا حالا نیز به قوت خود باقی است.
امروز ۷۰ سال از شهادت دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران می گذرد و جنبش دانشجویی در ایران بااینکه همیشه میراث دار خاطرات تلخ و شیرین بسیاری است اما سرآمد آنها همچنان روز ۱۶ آذر ۱۳۳۲ است.
نسل جدید از «روز دانشجو» چه می داند
خبرنگار مهر با فرا رسیدن این روز در جمع دانشجویان دانشگاه های تهرانی حضور یافت و از آنها درباره ی فلسفه این روز پرسید. پاسخ های جالب توجه تعدادی از دانشجویان حاکی از این است که باوجود گرامیداشت هر ساله این روز در دانشگاه ها و برگزاری مراسم های مختلف خصوصاً دعوت از مسؤولان مختلف دولتی و چهره های سیاسی در دانشگاه ها بنظر می رسد با گذشت زمان و یا نقصان در تبیین برگزاری چنین مراسم هایی، نسل جدید دانشجویی با فلسفه برگزاری گرامیداشت این روز غریبه است.
چراکه وقتی در بین دانشجویان جدیدالورود دانشگاه های بزرگ حاضر می شویم و سوال می نماییم که چرا ۱۶ آذر، روز دانشجو است با پاسخ های جالبی روبه رو می شویم. بنظر می رسد برخی دانشجویان امروزی رشادت های دانشجویان روز گذشته را فراموش کرده اند.
در کنار جریانات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مختلف عده ای از دانشجویان نسل جدید ایرانی نه فقط فلسفه این روز مهم را نمی دانند، بلکه هیچ ذهینتی در ارتباط با روز ۱۶ آذر ندارند که این نشان دهنده این است که بخش زیادی از دانشجویان دانشگاه های مهم ایران رسالت خودرا به عنوان دانشجو و کنشگران جامعه به درستی درک نکرده اند. تعدادی از دانشجویان «روز دانشجو» را تنها در حد اسم و نامی در تقویم می شناسند، برخی هم تنها به این روز به سبب برگزاری برنامه ها و حتی تعطیلی کلاس ها ابراز علاقه می کنند! در این بین هستند دانشجویانی که با فلسفه روز دانشجو بوسیله فیلم های تاریخی آشنا هستند اما اطلاعات شأن بسیار اندک است. برای برخی دیگر نیز این طور جا افتاده است که در گرامیداشت روز دانشجو باید بیش از پیش بدنبال مطالبات دانشجویی از جنس رفاهی و صنفی باشند. برخی نیز بعد از شنیدن این پرسش، چند دقیقه ای مهلت می خواهند تا اطلاعات دقیق را در این زمینه در اینترنت جستجو کنند! شاید تنها شمار اندکی از دانشجویان نسل امروز و ورود یهای جدید هستند که از چگونگی نام گرفتن ۱۶ آذر به نام روز دانشجو آگاهی عمیق دارند و فلسفه پشت آنرا می دانند. درون مایه پیدایش «۱۶ آذر» در مراسم روز دانشجو گم شده است علی رشیدی، مسئول بسیج دانشگاه امیرکبیر درباب چگونگی تبیین روز دانشجو برای نسل جدید و القای حس کنشگری به دانشجویان در گفت و گو با مهر می گوید: اگر بخواهیم برای طیف دانشجویانی که اخیر وارد دانشگاه شده اند این روز را تبیین نماییم و برای آنها چرایی این روز را روشن نماییم باید این طور اظهار داشت که فهوا و درون مایه این روز اساس استکبارستیزی دارد اما اتفاقی که طی سنوات مختلف در گرامیداشت این روز افتاده این است که بیشتر به مفهوم گرامیداشت یک روز عادی در نظر گرفته می شود. وی با اعلان اینکه نقطه ضعف اساسی تببین روز دانشجو این است که به درون مایه اصلی «۱۶ آذر» پرداخته نشده است، اضافه می کند: برنامه ها باید به سمت و سویی برود که دانشجو هویت ضداستکباری پیدا کند و تنها یک بعد را دنبال نکند و فقط درگیر درس و بحث کتاب نباشد.
رشیدی با اعلان اینکه روایت درست درباره ی ۱۶ آذر و اتفاقی که رقم خورده در تبیین چرایی برگزاری گرامیداشت روز دانشجو مهم می باشد، می گوید: می توان دراین زمینه در خود دانشگاه با حضور اساتید برجسته میز گرد و کرسی آزاد اندیشی داشته باشیم.
از تبیین کنشگری دانشجو با هویت ضد استکباری غفلت شده است
این فعال دانشجویی معتقد می باشد از تبیین کنشگری دانشجو با هویت ضد استکباری غفلت شده است.
وی با اشاره به کنشگری دانشجو در برخورد با مسائل و مشکلات کشور در روز دانشجو می گوید: کنشگری هر دانشجویی بنا بر بینش و تبیین خود می تواند اتفاق افتد. شاید یک دانشجو خودش را حلقه میانی بین مردم و حاکمیت می بیند و بنای این را داشته باشد که نقش نمایندگی مردم را در مقابل حاکمیت ایفا کند، پس باید بتواند در روز ۱۶ آذر سخن اقشار مردم را به مسؤولان منتقل کند و از آنها پاسخ بخواهد. این مساله می تواند موجب شود حضور مسؤولان در دانشگاه حالت نمایشی پیدا نکند و دانشجو نیز کنشگری خودرا در صحنه دانشگاه داشته باشد.
رشیدی در ادامه اضافه می کند: همین طور از این طریق دانشجو را می توان وارد مسائل اساسی کشور کرد. همانطور که در نسل های قبل یک سری دانشجو در نقاط عطف سیاسی و مرکزیت اتفاقات کشور ایستادند و نقش اول را ایفا کردند.
وی با اشاره به مسائلی که کشور حالا با آن درگیر است، می گوید: اگر گروهی از دانشجویان اقتصاد را مشکل اصلی کشور می دانند پس باید خودشان را در ۱۶ آذر در این نقطه ببیند که در روز دانشجو پیگیر مسائل اقتصادی باشند.
دانشجو هر لحظه باید از خودش بپرسد من در چه نقطه ای ایستاده ام علیرضا صفری رییس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران درباره ی این مساله که روز دانشجو برای نسل فعلی چه مفهومی دارد به مهر می گوید: دانشجو هر لحظه باید از خودش بپرسد من در چه نقطه ای ایستاده ام، چه چیزی را مطالبه می کنم و چه چیزی را در افق پیشروی خود می بی نم.
وی در تحلیل برنامه هایی که در دانشگاه های کشور در روز دانشجو برگزار می شود، یادآور می شود: مشخصاً برنامه های مختلفی در کشور در جریان است. همچون حضور مسؤولان کشور در دانشگاه ها که خیلی اهمیت دارد و اتفاق مبارکی است واتفاقا مطالبه جدی حضرت آقا هم است.
صفری تاکید می کند: به عنوان نماینده تشکل دانشجویی تاکید می کنم، مسئول کشور باید در دانشگاه حضور پیدا بکند و به گفت و گوی چهره به چهره به دانشجویان اهمیت دهد. این امر موجب می شود که دانشگاه درگیر موضوعات مهم کشور بشود و بدنه های دانشجویی و خصوصاً ورودی های جدید با مسائل دانشگاه و کشور در تعامل باشند.
تببین روز دانشجو باید به شکلی باشد که نسل جدید چرایی آنرا درک کند
همچنین محمد مظفری، معاون سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه شریف در این زمینه به مهر می گوید: ما باید در تبیین روز دانشجو برای نسل های جدید طوری عمل نماییم که دانشجو بتواند چرایی این مساله را با تمام وجود احساس کند زمانی که توانست این درک را داشته باشد می تواند انتخاب نماید مسیر درست چه بوده چه هست و چه خواهد بود. نسل دهه ۸۰ و ۹۰ نسلی است که بسیاری از دغدغه های گذشته را نداشته، مسائل و چالش ها را حس نکرده و بسیاری از مشکلات راهبردی کشور را نتوانسته درک کند.
وی خاطرنشان می کند: در فضای دانشگاه کارهای فرهنگی برای این منظور می تواند راهگشا باشد و می توان از ابزارهای فرهنگی مانند تئاتر، شعر و کارهای هنری بهره برد تا فلسفه این روز را برای نسل جدید تبیین کرد.
این فعال دانشجویی با تأکید بر این که این نسل ظرفیت و استعدادهای بالایی دارد، می گوید: به جهت اینکه دانشجویان بتوانند با علاقه به مسائلی مثل ۱۶ آذر بپردازند، عینیت و خلاقیت خیلی در تبیین کردن مهم و ضرورت دارد.
نسل جدید متفاوت از نسل قبل کنشگری و مطالبه گری می کند
در همین زمینه زهرا عالی حسینی مسئول واحد خواهران انجمن اسلامی مستقل دانشگاه علامه طباطبایی به مهر می گوید: در ابتدا باید مشخص نماییم کدام نسل جدید مدنظر است. ما در سطح دانشگاه ها می بینیم که نسل جدید واقعاً نسل دغدغه مندی هستند اما شاید سطح دغدغه ها متفاوت می باشد. تعدادی از دانشجویان دغدغه دارند و فلسفه روز دانشجو را می دانند و در امتداد آن فعالیت می نمایند. کیفیت کارشان متفاوت می باشد. باید بگوییم این نسل متفاوت از نسل قبل کنشگری و مطالبه گری می کند و نوع فعالیت اش از نسل گذشته چه پیش از انقلاب چه دهه های گذشته متفاوت می باشد.
وی اضافه می کند: علت این که قسمتی از این نسل آگاه نیستند موضوعی است که چند بعد دارد. این ناآگاهی، قسمتی از آن فردی است همچون عدم مطالعه، عدم مطالعه تاریخی، عدم شناخت و عدم تحقیق در مسائل. مورد دیگر که از این سطح فردی فراتر می رود این است که هر ساله در امتداد روز دانشجو برنامه هایی در دانشگاه ها برگزار می گردد که متأسفانه کیفیت کافی را ندارند و سطحی هستند. در این برنامه ها کمتر به ابعاد تاریخی ماجرا پرداخته می شود تا دانشجو با استکبار ستیزی و فلسفه روز دانشجو آشنا شود.
روح روز دانشجو با استقلال طلبی، ضد استکبار بودن و ضد آمریکا بودن عجین شده است
عالی حسینی خاطرنشان می کند: در اصل روح روز دانشجو با استقلال طلبی و ضد استکبار بودن و ضد آمریکا بودن عجین شده؛ ولی کمتر می بینیم که در جشن ها و یادواره های روز دانشجو این مساله گفته شود. در حقیقت موضوع ضد آمریکایی بودن روز دانشجو برای نسل جدید تبیین نمی شود که این گروه با اهمیت و فلسفه آن آگاه شود. در حقیقت بیشتر جشن های روز دانشجو به جشن هایی سطحی و فستیوال دورهمی تبدیل گشته اند که دانشجو انتظار دارد در آنجا پذیرایی شود و هدیه بگیرد! در صورتیکه در این روز باید وظیفه و رسالت دانشجو یادآور شود. این فعال دانشجویی درباره ی تبیین چگونگی روز دانشجو می گوید: وظیفه این تبیین فقط برعهده دانشگاه نیست و موضوع وظیفه دانشگاه و ساختار و هم تشکل های دانشجویی است. اگر اهمیت روز دانشجو را به مثابه اهمیت استکبار ستیزی ببینیم می توانیم آنرا در قالب های متفاوت تبیین نماییم. علاوه بر آن معاونت های دانشگاه و اساتید باید به این جریان تبیین کمک کنند. باید اساتیدی داشته باشیم که استکبار ستیز باشند نه این که حتی حاضر نباشند پای شأن را روی پرچم آمریکا بگذارند! ضمن این که ساختار هم باید دغدغه مند باشد، به عنوان نمونه نمایندگی نهاد رهبری در دانشگاه باید حضور فعال داشته باشد. وی با اشاره به ضرورت های تبیین فلسفه روز دانشجو برای نسل جدید دانشجویان می گوید: هر ساله در کنار دعوت از مسؤولان و تریبون آزاد و برنامه های همیشگی باید فضاهایی داشته باشیم که روز دانشجو را برای دانشجویان تبیین نماییم. هر سال فقط روز دانشجو را پاس می داریم اما نمی گوییم چرا چنین اتفاقی افتاد و آن دانشجویان در ۱۶ آذر چه کاری کردند. تشکل های دانشجویی باید این واقعه تاریخی را به مثابه گفتمان در بیاورند که دانشجوی واقعی چه کسی هست؟ و چه کارهایی می تواند در تاریخ انجام دهد؟ مطالبه گری تشکل دانشجویی باید در امتداد مساله محوری باشد عالی حسینی اضافه می کند: اگر تشکل دانشجویی مطالبه گری می کند باید در امتداد مساله محوری باشد. به عنوان نمونه ما در تشکل خودمان موضوعات روز همچون مساله صندوق های بازنشستگی را که به یک ابر بحران تبدیل گشته و ۲ سال است در دانشکده علوم اجتماعی روی آن کار می شود را به عنوان یک دغدغه پیگیری می نماییم و حال می بینیم که این مساله آنقدر مهم بوده است که در مجلس به آن می پردازند و به مساله کشور تبدیل گشته است. با اینگونه مطالبات متوجه می شویم که واقعاً دانشجو در جامعه اهمیت دارد و تأثیر می گذارد. مسئول واحد خواهران انجمن اسلامی مستقل دانشگاه علامه طباطبایی در این زمینه که برنامه های دانشجویی باید در چه مسیری حرکت کنند، می گوید: کارهای تشکل ها نباید به روز دانشجو محدود شود. مساله و دغدغه دانشجو باید به یک گفتمان تبدیل گردد تا دانشجو بداند می تواند در جامعه تأثیرگذار باشد. ما می توانیم از این روز به عنوان یک فرصت استفاده نمائیم و استکبارستیزی و اهمیت دغدغه های دانشجویی را در جامعه پررنگ تر نماییم. وی اضافه می کند: برنامه های دانشجویی باید واقعاً برای دانشجو باشد تا دانشجو بتواند در آن صحبت کند، مطالبه کند و فرصت داشته باشه مسائل خودش را بیان کند و از مسؤولان کشور جواب بگیرد. در برنامه هایمان باید مسائل و تهدیدهای مقابل ایران را یادآوری نماییم و برای دانشجوها تبیین نماییم که اگر کشور استقلال نداشته باشد چه می شود.
به گزارش این با من به نقل از مهر، آن چه از برایند نظر دانشجویان نسل جدید برمی آید حاکی از آنست که عملکرد فرهنگی دانشگاه ها و تشکلهای دانشجویی طی سال های اخیر آنطور که باید مبین فلسفه ایجاد واقعه تاریخی ۱۶ آذر نبوده و مراسم های گرامیداشت این سال ها به خوبی چرایی پیدایش «روز دانشجو» را برای نسل جدید توضیح نداده است، بدین جهت واکاوی این مشکل و پرداختن به تبیین دقیق روز دانشجو بطوریکه درون مایه اصلی ایجاد آن برای نسل جدید روشن شود، از طرف کنشگران دانشجو و مسئولان فرهنگی دانشگاه ها ضروری به نظر می آید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب