یك برنامه درسی برای تحول دانشگاهی
برنامه درسی ارتباط ساز، رمز پیوند آموزش و پژوهش
به گزارش این با من، ارتباط تنگاتنگ بین آموزش و پژوهش بعنوان یکی از دغدغه های مهم دانشگاه ها، زمینه ساز توسعه علمی و پیشرفت کشورهاست. پژوهشی تازه در دانشگاه های ایران به بررسی راه های نوینی برای پیوند این دو حوزه پرداخته است که می تواند به بالندگی دانشگاه ها و بهبود کارکردهای آموزشی منجر شود.
به گزارش این با من به نقل از ایسنا، آموزش عالی بعنوان یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی، نقش کلیدی در تولید و انتشار دانش دارد. برنامه های درسی دانشگاهی همچون عناصر حیاتی این سیستم آموزشی هستند که در تربیت نیروی انسانی متخصص و خلاق نقش بسزایی دارند. در این راستا، برنامه های درسی بعنوان قلب تپنده دانشگاه باید همواره با نیازهای اجتماعی و تغییرات محیطی همگام شوند. محققان تاکید دارند که این برنامه ها باید بگونه ای طراحی شوند که آخرین دستاوردهای علمی و تحولات اجتماعی را در خود منعکس کنند و از این طریق نیروی متخصص مورد نیاز جامعه را پرورش دهند.
از سوی دیگر، یکی از اشکالات موجود در سیستم آموزش عالی خیلی از کشورها، بخصوص کشورهای درحال توسعه، شکاف بین آن چه در دانشگاه ها تدریس می شود و نیازهای واقعی جامعه است. این مورد منجر به کاهش تأثیرگذاری برنامه های درسی بر تربیت نیروی انسانی می شود. در نتیجه، کوشش برای رفع این شکاف و تطبیق محتوای آموزشی با نیازهای اجتماعی و حرفه ای به یک لزوم تبدیل گشته است. یکی از راهکارهای پیشنهادی برای این مساله، ایجاد پیوندی قوی بین آموزش و پژوهش است که نه تنها به بهبود کیفیت آموزش، بلکه به افزایش توانمندی دانشجویان در حل مسائل پیچیده و پیشبینی نشده هم کمک می نماید.
پژوهشی در همین زمینه با همکاری دانشگاه های شهید بهشتی و علامه طباطبائی و حمایت موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، به همت ام البنین کشاورز رودکی و یکی از همکاران دانشگاهی وی انجام شده است.
این پژوهش به بررسی و عرضه یک مدل جدید برای طراحی برنامه های درسی دانشگاهی پرداخته است که بطور دقیق تر به ارتباط بین آموزش و پژوهش توجه دارد. این پژوهش به دنبال توسعه برنامه هایی بوده است که بتوانند شکاف موجود بین آموزش نظری و نیازهای عملی را کاهش دهند و دانشگاه ها را به محیطی پویا و سازنده برای آموزش و پژوهش تبدیل نمایند.
در این مطالعه، از ایده های متخصصان و صاحب نظران کلیدی برنامه ریزی درسی از دانشگاه های برتر ایران همچون دانشگاه شهید بهشتی، علامه طباطبائی، امیرکبیر و الزهرا بهره گرفته شده است. بدین منظور، بعد از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۳ نفر از این متخصصان، داده های به دست آمده مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که اهداف برنامه ریزی درسی جدید باید بگونه ای باشد که با تشکیل ارتباط موثر بین آموزش و پژوهش، نه تنها به توسعه مهارت های تحلیلی و خلاقیت دانشجویان کمک نماید، بلکه نقش مؤثری در پاسخگویی به نیازهای جامعه هم ایفا کند.
پژوهشگران اعتقاد دارند که این نوع از برنامه های درسی می تواند دانشگاه ها را به مرکزی برای تولید دانش کاربردی تبدیل کند که به بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه کمک شایانی خواهد نمود.
این پژوهش همینطور به این نتیجه رسیده است که ارتباط موثر بین آموزش و پژوهش در دانشگاه ها به ارتقای کیفیت علمی و توسعه یافتگی کشور منجر می شود. با پیاده سازی برنامه های درسی که بر پایه پژوهش های علمی طراحی شده اند، دانشجویان بهتر می توانند با مسائل پیچیده و ابهامات موجود در محیط واقعی زندگی و کار مواجه شوند و توانایی حل مسائل غیرمنتظره را در خود تقویت نمایند.
اهمیت یافته های این پژوهش را میتوان در توسعه زیست بوم های جدید آموزشی دید که فراتر از آموزش عمومی حرکت کرده و به حوزه های مختلف آموزش عالی هم راه یافته اند.
برنامه های درسی ارتباط ساز، فرصتی برای ایجاد تحول در ساختار سنتی آموزش هستند. این برنامه ها نه تنها بر آموزش تخصصی تمرکز دارند، بلکه بر مهارت هایی نظیر کارآفرینی، خلاقیت و تفکر نقاد هم تاکید می کنند. هدف از این برنامه ها، تربیت نیروی انسانی است که بتواند با دانش عمیق و چاره گرا، به نیازهای جامعه و صنعت پاسخ دهد.
گفتنی است این نتایج پژوهش علمی در فصلنامه «پژوهش در نظام های آموزشی» انتشار یافته اند؛ نشریه ای که وابسته به انجمن پژوهش های آموزشی ایران است و به انتشار مقالات علمی در حوزه آموزش عالی و برنامه ریزی درسی می پردازد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب